Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στους άνδρες του δυτικού κόσμου και η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο μετά τον καρκίνο του πνεύμονα.
Υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση και αν κάποιος έχει συγγενή πρώτου βαθμού (π.χ. πατέρα ή αδελφό) με ιστορικό καρκίνου, έχει διπλάσια πιθανότητα να νοσήσει και αυτός. Συνήθως η νόσος εξελίσσεται αργά και πολλές φορές δεν προλαβαίνει να δώσει μεταστάσεις. Σε αντίθεση με την καλοήθη υπερπλασία, μπορεί να μην έχει κανένα σύμπτωμα. Οι ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί για καλοήθη υπερτροφία προστάτη έχουν ακέραιες τις πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο, γιατί η νόσος συνήθως ξεκινά από την περιφερική ζώνη του προστάτη η οποία δεν αφαιρείται κατά το χειρουργείο της καλοήθους υπερπλασίας. Όταν η νόσος προχωρήσει μπορεί να επεκταθεί εκτός του προστάτη τοπικά ή να δώσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες της λεκάνης και πολύ συχνά στα κόκαλα.
Για την έγκαιρη διάγνωση προτείνεται σε όλους τους άνδρες μετά την ηλικία των 50 ετών να γίνεται μια εξέταση αίματος που λέγεται PSA. Ο κίνδυνος βέβαια με τη μέτρηση του PSA είναι η υπερδιάγνωση της νόσου, να διαγνωστεί δηλαδή καρκίνος μη κλινικά σημαντικός σε άνδρες που πιθανώς δεν θα απειληθούν ποτέ από τη νόσο. Για αυτό το λόγο, η μέτρηση του PSA προτείνεται μέχρι την ηλικία των 75 ετών και σίγουρα όχι σε άνδρες με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιακή ανεπάρκεια.
Σε άνδρες με οικογενειακό ιστορικό (πατέρας ή αδελφός με τη νόσο), πρέπει ο έλεγχος να ξεκινά από τα 40. Όταν το PSA είναι αυξημένο ή στη δακτυλική εξέταση ψηλαφάται κάτι σκληρό υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να υπάρχει καρκίνος. Τότε προτείνεται να γίνεται βιοψία του προστάτη με τη βοήθεια ενός ειδικού υπερήχου που γίνεται από το ορθό (διορθικό υπερηχογράφημα). Γίνεται τοπική αναισθησία και λαμβάνονται συνήθως 12-18 μικρά κομμάτια που εξετάζονται στο μικροσκόπιο. Στους ηλικιωμένους ασθενείς συνήθως δεν χρειάζεται άμεση και επιθετική θεραπεία, ακριβώς επειδή ο καρκίνος αναπτύσσεται πολύ αργά και υπάρχει η επιλογή της προσεκτικής παρακολούθησης. Στους υπόλοιπους συνήθως γίνεται ριζική προστατεκτομή που θεωρείται ο χρυσός κανόνας, αφαιρείται δηλαδή όλος ο προστάτης μαζί με την ‘κάψα’ του, καθώς και οι σπερματοδόχες κύστεις και ξαναενώνεται με ράμματα η ουρήθρα με την ουροδόχο κύστη. Εναλλακτικά μπορεί να γίνει εξωτερική ακτινοβολία ή μία ειδική μορφή τοπικής ακτινοθεραπείας μέσα στο προστάτη που ονομάζεται βραχυθεραπεία, με την οποία εμφυτεύονται μέσα στον προστάτη μικρά κομμάτια ραδιενεργού υλικού που ακτινοβολούν τοπικά και σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα. Όταν όμως ο καρκίνος είναι προχωρημένος τα πράγματα είναι ποιο δύσκολα και γίνεται συνήθως ορμονική θεραπεία χωρίς αφαίρεση του αδένα, που μπορεί να «κοιμίσει» τον καρκίνο για κάποια χρόνια ανάλογα με το στάδιο και την επιθετικότητα του όγκου. Η ορμονική θεραπεία είναι ενέσεις που επαναλαμβάνονται μία φορά το μήνα ή το τρίμηνο. Γενικά όταν ο καρκίνος είναι εντοπισμένος μέσα στον προστάτη, έχει άριστη πρόγνωση και οι περισσότεροι ασθενείς θεραπεύονται πλήρως. Επιπλοκές στις θεραπείες του καρκίνου είναι η στυτική δυσλειτουργία και οι διαταραχές ούρησης (ακράτεια ούρων- στενώματα αναστόμωσης). Πριν τη λήψη της θεραπευτικής απόφασης, ο ασθενής πρέπει να ενημερωθεί εκτεταμένα από τον ουρολόγο του για τις επιλογές και τις πιθανές επιπλοκές τους.
Βάιος Παπαδημητρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου